مسواک
در دیدار اشخاص اولین چیزی که به یاد می آوریم و به آن توجه می کنیم لبخند است بنابراین داشتن دندان های سفید و براق اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این اکثر افراد نمی دانند بهداشت دندان در کنار زیبایی تقریباً بر 90٪ عملکرد های دیگر بدن تاثیر می گذارد یعنی اهمیت آن برای سلامت بدن فوق العاده بالاست. روند هضم با جویدن غذا آغاز می شود، وجود غذا و بزاق در دهان بعد از مصرف غذا اصلی ترین عواملی است که منجر به پوسیدگی دندان و بیماری لثه می شود. مسواک مواد غذایی مانده را پاک کرده و به پاکسازی دندان و لثه کمک می کند بنابراین هنگامی که دندانها می پوسند، بدن نمی تواند مواد مغذی را پردازش کند. مسواک زدن و بهداشت دهان و دندان علاوه بر زیبایی و تمیزی بر ۹۰ درصد عملکرد های بدن تاثیر می گذارد. و این نشان از اهمیت مسواک زدن است.
فواید مسواک زدن بر سلامت بدن
در اینجا مهم ترین فواید مسواک زدن بر سلامت بدن شرح داده می شود:
1_ جرم های دندان ها را از بین می برد.
با مسواک زدن حدود ۶۰ درصد پلاک ها و جرم های دندان ها تمیز می شود. و اگر همراه با نخ دندان و دهان شویه یا غرغره آب نمک باشد به طور کامل تمام جرم ها و باکتری های دندان از بین می رود.
2_ جلوگیری از دندان درد
مسواک زدن و رعایت بهداشت دهان و دندان احتمال پوسیدگی دندان ها و دندان درد را کاهش می دهد و به طبع آن از هزینه های سنگین دندان پزشکی کاسته می شود. همچنین مسواک زدن از عفونت های دندان و لثه نیز جلوگیری می کند.
3_ جلوگیری از بوی بد دهان
مسواک زدن مرتب روزی ۲ مرتبه ؛ با تمیز کردن مواد غذایی مانده در لابه لای دندان ها و از بین بردن باکتری های روی دهان، تنفس را همیشه تازه نگه داشته و از بوی بد دهان جلوگیری می کند.
4_ جلوگیری از بیماری های لثه:
ایجاد پلاک و جرم بر روی دندان ها موجب ورم و بادکردن لثه ها می شود. بنابراین برای جلوگیری از تشکیل پلاک و جرم و ورم لثه مسواک زدن باید به طور مرتب انجام شود. لازم به ذکر است خون آمدن از لثه ها در اوایل مسواک زدن مانعی ندارد و بعد از مدتی بهبود می یابد.
همچنین مسواک زدن با از بین بردن باکتریا از عفونت و التهاب لثه نیز جلوگیری می کند. و مانع از ورود عفونت به بدن می شود.
5_ سلامت ریه ها
مطالعات علمی نشان می دهد سلامت دهان و دندان رابطه ی نزدیکی با سلامت ریه ها دارد. مسواک زدن مرتب مانع از ایجاد عفونت و گسترش آن از طریق نفس کشیدن به ریه ها می شود. عفونت های شدید ریوی باعث بروز بیماری هایی چون برونشیت و ذات الریه می شود.
6_ سلامت مغز
مطالعات علمی نشان می دهد بین عفونت لثه و مغز ارتباط نزدیکی وجود دارد. و می تواند باعث سکته مغزی، زوال عقل و آلزایمر شود. لذا می تواند با مسواک زدن مرتب از این مشکل جلوگیری کرد.
7_ جلوگیری از آرتروز
تحقیقات علمی نشان می دهد افرادی که دچار بیماری های لثه می شود ۸ برابر بیشتر احتمال دارد به روماتیسم مفصلی دچار شوند. بنابراین می توان با مسواک زدن از بیماری های لثه و مشکلاتی که بر دیگر قسمت های بدن ایجاد می کند ،جلوگیری کرد.
8_ کنترل فشار خون و سلامت قلب
بیماری های لثه که در اثر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می شود باعث افزایش فشار خون و بروز بیماری های قلبی و عروقی می شوند. بنابراین می تواند با مسواک زدن و تضمین سلامت لثه ها فشار خون را کنترل و از افزایش آن جلوگیری کرد.
9_ کاهش عوارض بارداری
رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا هر گونه عفونت دندان و لثه بر روی جنین اثر منفی می گذارد. از سوی دیگر نیز مصرف آنتی بیوتیک ها در این دوران ممنوع است.
بنابراین مادران باردار لازم است با استفاده از مسواک ، نخ دندان و دهان شویه مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشند تا در این دوران حساس مشکلی برای خود و جنیتشان پیش نیاید.
10_ کنترل قند خون
با رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن می توان از رشد باکتری ها در دهان جلوگیری کرد. این باکتری ها تاثیر بسیار زیادی در کاهش انسولین خون دارند. آنها کنترل قند خون را دچار مشکل کرده و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می دهند.
چگونه مسواک بزنیم؟
- مسواک خود را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به لثه خود نگه دارید.
- با ضربات کوتاه بر روی عرض یک دندان مسواک بزنید.
- مسواک خود را به جلو و عقب در امتداد سطوح بیرونی دندان خود بکشید و هنگام مسواک زدن فشار ملایم اعمال کنید.
- از حرکات عقب و جلو برای مسواک زدن در امتداد سطوح جویدن دندان خود استفاده کنید.
- برای مسواک زدن صحیح سطوح داخلی دندان های خود ، مسواک خود را به صورت عمودی بکشید و در امتداد قسمت داخلی دندان خود مسواک بزنید.
- زبان خود را با استفاده از چند حرکت ضربه ای پشت به جلو مسواک بزنید تا باکتری های ایجاد کننده بوی بد دهان از بین بروند.وبعد از استفاده مسواک خود را بشویید.
- مسواک خود را در حالت ایستاده قرار دهید.
برای انتخاب یک مسواک خوب این ویژگیها را در نظر بگیرید
سایز مسواک
سایز استاندارد مسواک خوب باید به نحوی باشد که به راحتی بتوان در دست گرفت تا به تمام نقاط دسترسی داشته باشید. معمولا سایز مسواک بین نیم اینچ عرض و یک اینچ طول برای بزرگسالان، مناسب است. برای انتخاب مسواک خوب برای کودکان باید دقت کنید که متناسب با سایز دست آنها بوده و سنگین نباشد. نکته دیگر در رابطه با اندازه سر مسواک این است که، باید متناسب با اندازه دهان انتخاب شود.
سختی یک مسواک خوب
بهترین انتخاب، مسواک با فرچه نرم است. زیرا راحتتر بین دندانها را میتوان تمیز کرد و کمترین آسیب را به لثهها و طوق دندانها میرساند .به ویژه افرادی که لثهی حساسی دارند و به خونریزی لثه دچار هستند، باید این موضوع را کاملاً رعایت کنند.
زاویه یک مسواک خوب
برخی از مسواکها به گونهای طراحی شدهاند که زاویه خاص دارند. بعضی از مصرف کنندگان، از مسواکهای زاویه دار استفاده میکنند تا به آنها این امکان را بدهد که به راحتی مناطق خاصی از دهان را هدف قرار دهند. با این حال، نباید مسواکی بخرید که نمیدانید چگونه از آن استفاده کنید. در واقع، مسواک ایده آل چیزی است که به راحتی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین به خاطر داشته باشید که موهای پلاستیکی بیشتر به تمیز کردن دندانهایتان کمک خواهد کرد.
دسته یک مسواک خوب
اگر از دستهی مسواک خود خوشتان نمیآید. احتمال کمتری وجود دارد که دندانهای خود را به طور موثر مسواک بزنید. داشتن یک مسواک با یک دسته نرم، نگه داری آن را آسان میکند و همچنین تکنیک بد مسواک زدن، میتواند به دندانهای شما آسیب برساند. متاسفانه، معمولا نمیتوانید یک مسواک را از بسته خارج کنید تا آن را بررسی کنید. با این حال، میتوانید دسته مسواک را از داخل جعبه مورد بررسی قرار دهید.
نسبت اندازه مسواک با دهان
دهانها اندازه متفاوتی دارند. اگر یک دهان به اندازه متوسط داشته باشید؛ بیشتر مسواکهای مرسوم برای شما کارآمد خواهد بود. با این حال، اگر یک دهان بسیار بزرگ و یا خیلی کوچک داشته باشید. هنگام انتخاب مسواک، این موضوع را مورد بررسی قرار دهید. با این وجود، باید نسبت اندازه مسواک را با دهان خود در نظر بگیرید. اگر شما مشکلاتی با مسواک بیش از حد بزرگ و یا بیش از حد کوچک دارید، این موضوع را در نظر بگیرید. اگر اندازهی آن بزرگتر یا کوچکتر از دهان متوسط باشد، یک مسواک کوچک و یا کمی بزرگتر را انتخاب کنید.
نظر دندان پزشکان
برای انتخاب مسواک خوب لازم است با دندان پزشک خود مشورت کنید. جمله: تاییدیه از انجمن دندان پزشکی ایران، نیز نشان دهنده اعتبار برند مسواک است. به طور کلی در نظر داشته باشید که مسواک خوب مسواکی با فرچه نرم و منعطف است که ساختار استانداردی داشته و اندازهای مناسب دارد.
چند نکتهی مهم
- مسواک با الیاف بیشتر، بهتر دندانها را تمیز میکند.
- زاویه بین دسته مسواک و سر آن باید کم بوده و شیب ملایمی داشته باشد.
- سایز مسواک و شیوهی در دست قرار گرفتن آن باید به صورتی باشد که به راحتی قدرت مانور روی دندانهای عقب را داشته باشد.
- مسواک کهنه و از کار افتاده به لثه و دندان آسیب وارد کرده و به رشد باکتریها کمک میکند. بنابراین لازم است نسبت به تعویض به موقع مسواک خود دقت کنید.
- پس از هر بار استفاده از مسواک آن را به دقت بشویید که چیزی از خمیر دندان روی آن باقی نمانده باشد.
- عمر مناسب یک مسواک خوب ، سه تا چهار ماه است. استفاده از مسواک بعد از گذشت این زمان، فایدهای نداشته و حتی ممکن است باعث بروز آسیبهایی جدی شود.
- مسواک خوب باید در محیطهای خشک نگهداری شود. مسواک را داخل حمام یا دستشویی قرار ندهید. چرا که الیاف آن نرم شده و خاصیت ارتجاعی مانند خود را از دست خواهد داد. همچنین امکان تجمع میکروب و باکتری بر روی آن وجود دارد.
- مسواک خود را در مجاورت مسواکهای دیگر قرار ندهید. زیرا باکتریها و ویروسها به هم منتقل میشوند.
- بیماران مبتلا به مشکلات خاص پزشکی، هر 3-1 هفته یکبار باید نسبت به تعویض مسواک خود اقدام نمایند.
- مسواک را درون درپوش نگهداری کنید. با این کار از تجمع گرد و غبار و آلودگی محیط بر سطح مسواک، جلوگیری خواهید کرد.
- از قرار دادن مسواک خیس درون درپوش خودداری کنید. زیرا در محیط مرطوب باکتریها و قارچها سریعتر رشد خواهند کرد.