دهان شویه

دهان شویه مایعی است که برای شستشو و تمیز نگه داشتن فضای داخل دهان استفاده می شود. معمولاً آنها حاوی مواد ضد عفونی کننده نیز هستند که باکتری هایی که در دهان زندگی می کنند را از بین می برند. بعضی از مردم از دهانشویه برای از بین بردن بوی بد دهان استفاده می کنند و برخی دیگر برای جلوگیری از پوسیدگی دندان.

چگونه دهانشویه را استفاده کنیم؟

همیشه برای مصرف محصولات بهداشتی باید طرز استفاده آن را از روی برچسب یا بروشور محصول بخوانید. به طور کلی اکثر انواع دهانشویه ها به روش زیر استفاده می شوند:

• ابتدا دندان های خود را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. اگر از خمیر دندان فلوراید دار استفاده می کنید بعد از مسواک زدن کمی صبر کنید چرا که دهان شویه اگر بلافاصله پس از خمیر دندان استفاده شود فلوراید غلیظ خمیر دندان را می شوید.
• به اندازه ای که روی محصول درج شده است از آن استفاده کنید. معمولاً بین ۳ تا ۵ قاشق چایخوری کفایت می کند.
• کمی در دهان خود بریزید و آن را در دهان بچرخانید. مراقب باشید دهانشویه را قورت ندهید. اگر بلعیده شود هیچ کاری انجام نمی دهد.
• مدت ۳۰ ثانیه آن را در دهان غرغره کنید و سپس بیرون بریزید.

آیا باید از دهان شویه استفاده کنیم؟

بعضی از مردم استفاده از دهان شویه را به عنوان بخشی از مراقبت‌های بهداشتی روزمره در نظر می گیرند اما برخی نیز تنها برای از بین بردن بوی بد دهان از آن استفاده می کنند. واقعیت این است که هیچ راهنمای سفت و سختی برای این که در چه شرایطی از آن باید استفاده شود وجود ندارد. در هر صورت دهانشویه فلوراید دار به تقویت مینای دندان و مقابله با بیماری لثه کمکی نمی کند مگر این که پس از مسواک زدن و نخ کشیدن آن را استفاده کنید. دندان ها باید هنگامی که در معرض این ماده قرار می گیرند کاملاً تمیز باشند.

آیا با استفاده از دهانشویه دیگر نیازی به مسواک زدن نیست؟

توجه داشته باشید دهانشویه جایگزین مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نمی شود. تنها راه موثر از بین بردن پلاک و باکتریهای سطح دندان ها و زیر لثه، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به شیوه صحیح است. دهانشویه های مختلف ترکیبات متفاوتی دارند و همه آنها برای استحکام دندان موثر نیستند.

چند وقت یک بار دهانشویه استفاده کنیم؟

دفعات استفاده از دهانشویه بستگی به شرایط دارد. در هر صورت دهانشویه جایگزین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیست. استفاده از دهانشویه برای حفظ بهداشت دهان ضرورتی ندارد. بیشتر شرکتهای سازنده محصولات دهانشویه توصیه می کنند روزی یک یا دو بار پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن باید استفاده کنید.

دهان شویه چگونه به حفظ بهداشت دهان کمک می کند؟

ترکیبات موجود در هر محصول دهان شویه کمی متفاوت است. تحقیقات نشان می دهد دهان شویه به جلوگیری از تجمع پلاک در دندان ها و عفونت لثه کمکی نمی کند. اما از آنجایی که ترکیبات دهانشویه های گوناگون تفاوت دارند و به طور کلی استفاده از دهانشویه ارتباط تنگاتنگی با رعایت بهداشت دهان دارد، به سختی می توان دقیقا مشخص کرد دهان شویه چقدر به حفظ سلامت دهان کمک می کند یا کدام نوع آن بهتر عمل می کند.

در پژوهشی که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد، مشخص شد درصد زیادی از کسانی که هر روز دهانشویه استفاده می کنند، برای درمان علائم بیماری لثه، زخم های دهانی یا ورم لثه این کار را انجام می دهند.‌

دهان شویه با داشتن ترکیبات ضد عفونی کننده مانند الکل، منتول و اکالیپتول باکتریها را از بین می برد. این ترکیبات داخل دهانشویه می توانند وارد فضاهایی شوند که دسترسی به آنها با مسواک یا نخ دندان دشوار است. در نتیجه باکتری‌های همه نواحی دهان را می توانند از بین ببرند.

گفته می شود برخی از آنها مینای دندان را با ترکیب فلورایدی که دارند قوی‌تر می‌کنند. در پژوهشی در سال ۲۰۰۷ که بر روی کودکان دبستانی انجام شد مشخص شد دهانشویه های فلوراید دار شمار پوسیدگی دندان را بیش از ۵۰ درصد کاهش داد.

فلوراید افزودنی به دهانشویه از طریق مینای دندان جذب شده و باعث افزایش دوام دندان می شود.

هشدارها و نکات مهم در استفاده از  دهان شویه آن

معمولاً این ماده مقدار زیادی الکل و فلوراید دارد. هر دوی این مواد نباید به مقدار زیاد بلعیده شوند به خصوص در کودکان. به همین علت انجمن دندانپزشکی آمریکا استفاده از دهانشویه برای کودکان زیر شش سال را توصیه نمی کند. افراد بزرگسال نیز نباید آن را قورت بدهند.

اگر زخم باز یا ضایعه دهانی داشته باشید ممکن است برای از بین بردن باکتری ها و تسریع جوش خوردن و التیام بافت ها بخواهید دهانشویه استفاده کنید. اما پیش از استفاده باید بدانید در صورتی که چند مرتبه است که ضایعه ای در دهان تان ایجاد شده است باید به دندانپزشک مراجعه کنید.

انواع دهان شویه

انواع دهانشویه های موجود عبارتند از دهانشویه های درمانی و زیبایی.

1_ دهانشویه های زیبایی برای از بین بردن بوی بد دهان و ایجاد طعم خوشایند در دهان و یا سفید کردن دندانها استفاده می شوند.

2_ دهانشویه های درمانی حاوی ترکیباتی هستند که جمعیت باکتری ها در دهان را کاهش داده و برای وضعیت هایی مانند پسروی لثه، التهاب لثه، خشکی دهان و تجمع پلاک در دندانها مصرف می شوند.

ترکیبات موجود در دهان شویه چیست؟

هنگامی که می خواهید دهانشویه بخرید آگاهی داشتن از ترکیبات محصول بسیار مهم است تا آن چیزی را بخرید که متناسب با نیاز شماست. بسیاری از محصولات چندین ترکیب برای هدف مورد نظر خود دارند.

برخی از ترکیبات معمول آنها عبارتند از:

• فلوراید برای مقابله با پوسیدگی دندان و تقویت مینا استفاده می شود.
• ستیل پیریدینیوم کلراید برای از بین بردن بوی دهان و باکتری ها استفاده می شود.
• کلرهگزیدین برای کنترل التهاب لثه و کاهش باکتری ها استفاده می شود.
• روغن های فرار یا عصاره ای در بعضی از دهانشویه ها استفاده می شود. از جمله این ترکیبات رایج عبارتند از منتول که از نعنا بدست می آید، اکالیپتول که از اکالیپتوس به دست می آید و تیمول که از آویشن به دست می آید. همه این ترکیبات خاصیت ضد قارچی و ضد باکتری دارند.
• پروکسید هیدروژن یا پروکسید کاربامید برای سفید کردن دندان ها به کار می رود.